Trao đổi về giải pháp nghe nhạc số với nguồn phát là PC

Chào các bạn,

Hiện nay phong trào nghe nhạc số có độ phân giải cao, hay còn gọi nôm na là nghe nhạc lossless càng ngày càng phát triển. Bản thân apham bây giờ cũng bỏ khá nhiều thời gian nghe qua các album nhạc lossless mà mình sưu tầm từ các anh bạn trên VNPhoto và VNAV thay cho nghe bằng CD hay đĩa than. Có lẽ sự tiện dụng, nguồn phong phú và chia sẻ dễ dàng đã làm cho nhạc số trở nên phổ thông, y như là máy ảnh film và máy ảnh số vậy đó.

Ngày nay xu hướng chơi nhạc số ngày càng thịnh hành, các bạn biết rằng CES từ đầu năm nay 2013 đã chọn nguồn phát là nhạc số và đĩa than thay cho CD, lần đầu tiên trong lịch sử CES đã loại bỏ nguồn tham chiếu CD. Có thể file nhạc số sẽ trở thành một xu hướng nghe nhạc mới rất khó cưỡng lại được.

Tuy nhiên apham và rất nhiều bạn khác còn lăn tăn về giải pháp nghe nhạc số với nguồn phát là máy tính: nó có phức tạp không? nó có tốn kém không? bắt đầu từ đâu, v.v...

Vậy thì chúng ta bắt đầu nhé, apham rất mong muốn các bạn cùng đóng góp ý kiến để chơi cho thật hiệu quả và ít tốn học phí trên con đường này.

 

Câu hỏi đầu tiên các bạn cỏ thể đặt ra là: Tại sao lại là nghe nhạc số với nguồn phát là máy tính (computer audio) mà không phải nghe nhạc số bằng đầu phát chuyên dụng như kiểu music server Meridian Sooloos One, McIntosh MS750, Bryston BDP-1 digital audio player, T+A Music Player Media Streamer, Linn Klimax DS network D/A processor, vân vân và vân vân...

Trả lời: nguồn phát bằng computer phổ thông hơn, tận dụng thứ có sẵn và ngoài ra apham đến xem một số triển lãm âm thanh nghe nhìn ở Việt Nam và các nước cũng như các workshop giới thiệu sản phẩm mới thì hầu hết các hãng họ đều dùng máy tính làm nguồn phát, kết nối thông qua bộ giải mã DAC rồi đưa tín hiệu khuyếch đại (qua pre-amp/ pow-amp) để phát ra loa 2 kênh.

Như vậy các bạn có thể yên tâm là giải pháp này hoàn toàn phù hợp với cách chơi entry-level cho đến ultra hi-end mà không cần phải lăn tăn mấy thứ kia.

Câu hỏi thứ hai rất thông dụng và rất dễ "xa nhau": Chất âm của nhạc lossless so với CD ra sao? ai hơn ai?

Trả lời: Chất âm của nhạc lossless phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố ví dụ như phần mềm chơi nhạc, hệ điều hành, phần cứng máy tính... mà các nhà sản xuất thiết bị chơi nhạc hoàn toàn không kiểm soát được, chẳng hạn Accuphase chẳng có cửa khi nói chuyện với Microsoft. Điều này được ông Rav Bawa - giám đốc kỹ thuật toàn cầu của dCS (Anh) xác nhận và ông cho biết nếu so sánh sản phẩm DAC với sản phẩm CD Player tốt nhất của hãng thì độ tinh tế của âm thanh tái tạo dựa trên CD vẫn hơn 5% so với file nhạc số. Mà đối với audiophile thì đôi khi 1% có khi đi tìm cả đời không ra... Hiện tại là thế, còn tương lai chưa biết như thế nào vì máy ảnh số 10 năm trước chẳng so lại với máy ảnh film mà bây giờ khác hoàn toàn.

 

Như vậy apham sẽ trình bày theo sơ đồ bên dưới nhé. Chúng ta sẽ đi từng phần A cho đến D, còn từ D đến E coi như các bác đã có sẵn bộ dàn ở nhà mình rồi.



Phần A: trang bị kho nhạc số
Từ A đến B: kết nối USB
Phần B: xây dựng một cấu hình máy tính chuyên để nghe nhạc + lựa chọn phần mềm chơi nhạc
Từ B đến C: kết nối USB
Phần C: bộ chuyển đổi tín hiệu từ số sang analog
Từ B đến C: kết nối RCA/ XLR
Phần D: hệ thống khuyếch đại âm thanh 2 kênh (pre-amp/ pow-amp)

A và B có thể chỉ là 1 (máy tính chứa nhạc sẵn trong máy).
Theo sơ đồ trên thì các bạn có thể trang bị cho mình 1 hệ thống nghe lossless tiêu chuẩn.

Minh họa hệ thống chơi nhạc lossless và tận dụng luôn khả năng xem DVD trên máy tính của em hiện nay khi viết bài này

 

Chúng ta bắt đầu nào.

A. Kho nhạc số

Đầu tiên phải tìm thiết bị chứa file nhạc lossless. Nếu các bạn có kho nhạc nhỏ thì chưa trên ổ cứng gắn trong máy tính là đủ. Tuy nhiên hiện nay điều này bất khả vì hầu hết ổ cứng gắn trong quá nhỏ so với nhu cầu. Các bạn có chừng 1, 2 TB thì chắc chắn phải tìm giải pháp lưu chứa file bên ngoài.

Câu hỏi: ổ cứng chỉ dùng để chứa file nhạc, truy xuất dữ liệu số thì cái nào chả giống nhau, đúng không?

Câu trả lời là còn tùy, các bạn xem trải nghiệm của apham dưới đây.

Bắt đầu từ ổ cứng chứa file nhạc, mình nhận thấy không phải ổ cứng nào cũng giống nhau:

Sau khi dùng qua một số loại ổ cứng thông dụng thì apham thấy, nếu dùng để lưu hình/ data thì WD quả là ngon bổ rẻ. Nếu cầu kỳ hơn để nghe nhạc thì Lacie nên tính tới bởi vì nó chạy êm và rất ít rung







Trong ảnh là test rung trên ổ Lacie


Còn đây là rung trên ổ WD


Các bạn thấy là WD rung hơn Lacie rất nhiều và thực tế chúng ta cảm nhận được ngay khi dùng thử.

Hiện tại apham dùng:
- WD, Lacie 3.5" để lưu ảnh với chế độ security bật lên
- Lacie để chơi nhạc lossless

Với các bạn chơi audio thì rung này từ ổ cứng phát sinh có tể ảnh hưởng đến hệ thống phát nhạc nếu nó đặt chung với nhau. Do đó nếu các bạn quan tâm nhiều đến vấn đề xử lý rung, nhiễu trên toàn hệ thống thì nên lưu ý điểm này.

Bổ sung thêm: Nếu bác sợ độ rung này ảnh hưởng đến "hệ thống phát nhạc" thì có thể giải quyết một cách đơn giản là không đặt cái ổ cứng đó trên cùng cái kệ đã trang bị tiêu âm, khử rung.

 

Sau khi có nơi chứa nhạc, bước tiếp theo là tìm kiếm và sưu tầm nguồn nhạc.

Với định dạng file nhạc có độ phân giải cao, audiophiles và nền công nghiệp hiend đã chấp nhận computer audio là một nguồn phát chuẩn. Nếu nguồn convert tốt 24/ 32 bits thì sẽ có các file âm thanh có độ phân giải cao hơn cả chuẩn Redbook 16 bits từ CD thường.

Hình minh họa: ổ cứng external chứa nhạc lossless


Về mặt cơ bản nhất theo sự chia sẻ của vài nhà sản xuất nhạc ở VN mà em có được trao đổi:
- Âm thanh trực tiếp từ phòng thu -> ghi lại trên băng từ tape/ băng cối đa kênh và đĩa than (âm thanh analog)
- Nhà SX chuyển tín hiệu analog ở trên sang các nguồn nhạc thương mại như CD/ DVD/ Blue ray, etc...

Hầu hết nguồn nhạc lossless chia sẻ hiện nay được đánh từ CD/ SACD/ XRCD, một số ít đánh từ đĩa than và được bổ sung thêm 1 ít nguồn nhạc 32bits - được quảng cáo là covert trực tiếp từ tín hiệu thu âm (cái này ít lắm vì giá rất đắt).

Chính vì vậy nên chất âm từ file lossless vẫn chưa so bằng CD, tham khảo phần ý kiến mở đầu về việc này.

Ở nhà mình hiện nay thì sưu tầm nguồn nhạc lossless khá dễ dàng, copy thoải mái. Tốt nhất các bạn tìm một người quen có nguồn âm tốt và chép nhạc về nhà sử dụng.

Vậy thì câu hỏi định dạng lossless nào cần sưu tầm?
Có rất nhiều định dạng Lossless khác nhau (FLAC, APE, TAK, ALAC, TTA, WAV...) do đó cũng có nhiều kiểu nén Lossless khác nhau cho ra các file với dung lượng từ cao đến thấp. Nhưng sau khi giải nén chúng đều cho ra dữ liệu với chất lượng giống nhau và giống bản gốc (nếu cùng một bản gốc).

Tuy nhiên nếu các bạn cầu kỳ và không muốn hệ thống có độ trễ (sử dụng cấu hình máy tính yếu, giải nén không kịp tín hiệu cần xuất đi) thì nên tìm file nhạc WAV để sử dụng. File .WAV trong âm thanh tương tự file bitmap hình *.BMP. Một CD nhạc 24 bits sẽ tạo ra 1 album nhạc lossless có dung lượng 800MB đến hơn 1GB dữ liệu.

Ngoài ra khi nghe nhạc số cất lượng cao thì tự nhiên chúng ta phải delete đi kho nhạc MP3 mà hồi xưa tải về từ modem internet về, vì thuật toán nén này là dạng Lossy, tức là mất 1 phần dữ liệu, hì hì...

 

Bài viết hay, rất mong bác viết tiếp

 

Em kê gạch ngồi hóng, em thích nhất là đoạn B và C

 

Theo tình hình nguồn digital hiện giờ thì theo em
Nếu là cd thì nghe bằng cd hay hơn
Sacd.. thì dùng đầu sacd hay hơn
File digital đúng do hãng rip từ bản master thì là 24/96 hoặc 24/192 chơi đầu dune duo hay nhất vì vấn đề nhiễu và vấn đề sử dụng tiện dụng hơn computer
File 32 bít thì nghe hay nhất rồi nhưng mà giá thì mắc với lại cần dac 32 bít. Cái này phải dùng bằng máy tính. Nhưng máy tính cấu hình và setup để không bị nhiễu và chạy nổi thì cũng khó và đầu tư cũng không ít. Tại sao giờ CES lại dùng máy tính vì họ có bản master mà.
Nều Bác nào có nguồn 32 bit thì theo computer
Bác nào có nguồn 24 bít thì dùng đầu hd cho tiện
Bác nào không có thì kiếm cd gốc chơi bằng đầu cd cho lành
Note: Ở đây em nói theo góc độ chơi dac rời nhé. File nào thì chơi dac của file đó là hay nhất.
Đây là em nghe nhạc theo phong cách suy diễn trước mới setup sau. Nên có nhiều cái chưa đúng. Các Bác cứ bàn ah

 

Em thấy cái vấn đề đầu tiên vẫn là chất lượng các file lossless, em cũng từng siu tầm các file này, nhưng nó có phải là file gốc hay không thì em chịu. Nếu định nghĩa lossless là các file được lấy từ nhà sản xuất, một dạng master thì em chưa thấy. Còn lossless theo kiểu dùng đĩa CD gốc rồi rip lại thì tất nhiên là chất lượng đã suy giảm rồi.

Vậy thì trước khi đầu tư nguyên 1 giàn phần cứng phía sau cái ổ cứng, thì chúng ta nên phải có được các file chất lượng cao trong ổ cứng rồi tính tiếp. Nếu chỉ đơn thuần như ở VN, mượn ổ cứng rồi chép ..... Thì các hãng thâu âm và các tiệm bán đĩa chắc sập... Em đùa tý

 

Trong ảnh thấy có con Nas Synology DS412... Em này chạy Linux và có rất nhiều add-in phần mềm hỗ trợ itunes server, DLNA...

p/s: Đang định hỏi apham là lâu nay không nhận pre-release sample test của Intel.. Liệu mấy dòng như NUC có được bán ở VN không ?

 

Bài viết rất công phu. Em đang quan tâm đoạn B-->C. Mong bác chủ sớm có giải pháp để em học tập.

 

Thân chào Bác .
Bài viết rất hay, trung thực, rất mong được học hỏi và giao lưu cùng Bác. Em xin địa chỉ của Bác.

 

Thế là e kiếm được cái phao rồi, e đang quan tâm phần C, bác apham có thể gợi ý loại DAC nao ngon bổ rẻ để e thay cái CDP cỏ nhà e được không?

 

Bài viết rất hay và bổ ích. Em cũng đang cân nhắc vụ này nhưng thấy nó hơi phức tạp và hiên nay đang có box Bufallow cho ổ cứng 3.5 gắn Liên wifi có thể dùng trực tiếp không qua máy tính. Bác apham cho em hỏi pphương pháp này có tốt không ạ và ưu nhược điểm của nó so với nguồn phát máy tính

 

Bài viết rất hay và chi tiết, anh em mình làm cái festival giải pháp nghe nhạc số ở testlab nha anh

 

Nếu bác AnPham và bác nhuthung có tổ chức testlab ,em xin mạn phép mấy anh em cao thủ đã cho em nguồn lossless chất lượng cao em xin cung cấp ít file nhạc cỡ SACD để 2 bác tétlab.

 

Yes Sir. Bên em hiện giờ có khá nhiều NUC và mấy món mobility như tablet/ 2-in-1... Bác Scorpio và testlab VNAV muốn nhậm sample test của bên em thì em nói agency hỗ trợ ngay. Có gì cứ alo hay PM cho apham nhá.

NUC hiện tại thì chỉ có model cấu hình chuẩn (USB, HDMI, SSD), dùng chip Core i3/ i5. Em đang push bên vùng cung cấp mấy cái NUC có cổng thunderbolt mà chưa có, chán ghê. Muốn review thunderbolt trên PC mà bi giờ chỉ có Apple mới phổ thông.

 

Thưa các bác,

Em chỉ mới chơi audio đúng 1 năm rưỡi nay, tình trạng rất là abc nhưng được cái là chịu khó đeo bám mấy bậc tiền bối ở trên VNAV và lục tung các topic nên cũng có vài kiến thức vỡ lòng chia sẻ với anh em.

Với lại em chịu khó viết vì khi chúng ta viết xuống thì nhớ lâu hơn ạ.

Topic này em viết để kỷ niệm 1,5 năm tham gia tích cực trên VNAV, cũng là lời cám ơn sân chơi này.

 

Duyệt, anh em mình làm cái này nhé, em sẽ lên plan và kiếm vài nhà cung cấp tà trợ thêm lợi ích cho mem VNAV tham gia.

Mà em hỏi là BQT VNAV có hạn chế thông tin công khai là cho share nguồn nhạc lossless không nhỉ?

 

Cơ ngơi của em đây ạ, chỗ này bác nhựt hùng và Aries biết đấy ạ, mời bác qua giao lưu
viewtopic.php?f=81&p=1908101#p1908101

 

Em tiếp:

B-1. Xây dựng một cấu hình máy tính chuyên để nghe nhạc

Các bạn có thể dùng bất kỳ máy tính có sẵn nào để sử dụng, miễn là nó có khả năng xuất tín hiệu số khi chơi nhạc (digital playback) qua ngõ USB hay các cáp nối digital thông thường như: Toslink, S.PDIF và AES/EBU. Ở đây chúng ta không đề cập đến chuyện lấy tín hiệu âm thanh đã giải mã xong trên máy tính ra cổng headphone nhá, hehe.

Tuy nhiên, với yêu cầu nâng cao cho một hệ thống nghe nhạc tốt thì nhất thiết chúng ta phải đầu tư 1 máy tính chuyên biệt có khả năng sau:

1. Im lặng tuyệt đối
2. Cho chất lượng âm thanh đạt cao.
3. Không có các linh kiện có chuyển động cơ học như ổ HDD, Fan CPU, Fan PSU
4. Có cổng USB dùng bus riêng, độc lập cho Audio.

Với 4 yếu tố trên, nhất quyết chúng ta phải đầu tư nếu nhu cầu hướng đến hệ thống phát nhạc tốt:
- Máy tính trang bị ổ cứng SSD để nạp HĐH và phần mềm playback (kho nhạc chứa bên ngoài máy tính)
- Máy tính không có quạt tản nhiệt cho CPU (Fanless): hiện nay mấy dòng máy tính đời mới đã không có quạtg CPU nữa rồi, ví dụ Ultrabook, 2-in-1
- Máy tính nên dùng adapter cho bộ nguồn cấp điện thay vì để PSU trong casing để tránh nhiễu: laptop, AIO, NUC là các giải pháp nên tính đến

Minh họa nguồn phát lossless trong bộ dàn âm thanh




Apham đã trải nghiệm thực tế trên nhiều máy tính (laptop, desktop, NUC, AIO) và thấy tín hiệu nhiễu (rì rì, xè xè) khi mới lớn volume trên các máy dùng ổ cứng thông thường. Nếu mà chỉ ở volume nhỏ mà các bạn đã thấy âm thanh này thì hệ thống nhà bạn bị nhiễu rất nặng.

Đây là hệ thống máy tính chơi nhạc hiện tại của apham:
Lenovo X1 dòng Ultrabook, Core i5, SSD 120GB, 8GB RAM, Windows 7


Máy tính chuyên để nghe nhạc phải playback "bit perfect" audio. Tất cả những tạp âm (noise) tạo ra bởi các thành phần linh kiện khác nhau, các phần mềm chạy ẩn,... có thể ảnh hưởng đến việc truy suất data tại 1 thời điểm và truyền sang DAC với yêu cầu phải đúng tần số lấy mẫu như 16/44.1, 24/96, 24/192. Chúng ta sẽ nói nhiều hơn ở phần C - Bộ DAC

Các cổng usb khác nhau, do thiết kế khác nhau, tích hợp các tính năng khác nhau. Chẳng hạn trên MAC phần USB chia 2 nhánh, 1 nhánh cổng 1-2 có tích hợp thêm hồng ngoại (IR receiver), còn cổng 3-4 tích hợp Bluetooth. Khi cắm DAC vào cổng 3 trên Mac Mini chẳng hạn, mà đồng thời bật bluetooth để kết nối keyboard/trackpad thì tín hiệu USB tới DAC sẽ bị bluetooth ảnh hưởng. Do đó, người ta khuyên dùng cắm vào cổng 1-2, ít bị ảnh hưởng hơn vì bây giờ cũng ít dùng thiết bị giao tiếp hồng ngoại (remote, chuột). Cái này vào phần "About this Mac" sẽ thấy rõ ngay 2 nhánh này khi bác cắm rút các thiết bị USB vào nhánh nào.

Hay việc tại sao dùng firewire HDD tốt hơn, vì muốn dành cổng USB toàn tâm toàn ý cho DAC. Nếu dùng firewire DAC thì lại dùng USB HDD.... cốt là để chúng không dẫm chân lên nhau.

Nguồn tham khảo:
Audio Grade Computer
http://vnav.vn/forum/viewtopic.php?f=104&t=81818
Truyền tín hiệu từ PC sang DAC:
http://www.hifi-advice.com/USB-synchronous-asynchronous-info.html

 

Em cần interview mấy bác trên đây cho nội dung bài viết kế tiếp:

1. Tại sao các bác lại lựa chọn máy tính Apple làm Audio grade PC? Lợi điểm vs hạn chế

2. Tại sao các bác lại lựa chọn máy tính Windows PC làm Audio grade PC? Lợi điểm vs hạn chế

Chờ tin các bác thì em sẽ viết tiếp

 

Bác apham cho e hỏi thêm một chút, những phần chuyển động cơ học như HDD và quạt tản nhiệt sẽ ảnh hưởng tới chất lượng âm thanh như thế nào vì e mới chỉ làm quen với nhạc lossless và cũng chưa có điều kiện để trải nghiệm. Tiện đây cho e hỏi nếu tự rip nhạc trên máy tính bằng foobar hoặc WMP thì chất lượng âm thanh có nghe được không? Cảm ơn Bác.

 

Chào bác, theo ý em vấn đề đầu tiên em ko chọn máy Apple là vì nó khá đắt, cùng mức chi phí đó lắp PC thì sẽ có luôn USB Isolator, PSU linear hoặc thậm chí kèm cả 1 transporter tương đối
Ngay như Meridian Sooloos One thì thực tế cũng là 1 máy bộ PC bình thường kèm sound interface RME, network interface, bộ nguồn trong khi giá rất cao, em nhớ cục này cũng trên 2000 bảng và cả bộ gần 5000 ( http://www.stereophile.com/images/image ... rceOne.jpg )
Như vậy giải pháp tự lắp PC làm nguồn phát thay thế thay vì chọn mua Networkplayer sẽ là giải pháp kinh tế và khả thi. Việc chọn hệ điều hành Windows có lợi điểm là phần mềm hỗ trợ đa dạng, khả năng tùy biến phần mềm, phần cứng cao, cộng đồng sử dụng đông. Tuy nhiên bất lợi là phải bỏ thời gian thay vì mua 1 sản phẩm chuyên dụng đã tích hợp sẵn nhiều tính năng
P/S: Nếu bác cần thử nghiệm AGC làm tư liệu cho bài viết thì em có thể vác qua cho bác. Em vẫn đang xây dựng AGC cho cá nhân sử dụng và rất quan tâm tới các giải pháp NAS hi vọng được bác hỗ trợ và chia sẽ thêm

 

Cám ơn bác kusanagi, đó là 1 ý kiến. Apham cũng dùng Windows PC nên cũng cùng quan điểm. Nếu bác ko phiền thì apham sẽ đưa ý kiến này vào bài viết.

Còn các bác dùng MAC đâu ạ?