Năm nay thực sự là một năm nhiều sự kiện với dòng nhạc Heavy Metal như cái chết của Jeff Hanneman, tay guitar của Slayer, hay sự kiện Black Sabbath, bố già của làng âm nhạc Metal thế giới sẽ ra album mới "13" với giọng hát chính của Ozzy sau 35 năm. Mặc dù hiện tại, số lượng người nghe Metal cũng đã giảm nhiều, nhưng dòng nhạc này cũng còn rất nhiều fan hậm mộ cả ở VN và trên thế giới. Vì thế, xin mở topic này để những anh em yêu Metal chia sẻ tình yêu của mình với dòng nhạc, đồng thời cũng cung cấp thêm những thông tin bổ ích cho những người yêu dòng nhạc này.
Proto Metal - Phần 1 Dòng nhạc Heavy Metal là một trong những dòng nhạc lớn của âm nhạc hiện đại. Đã có những lúc, thị phần của Heavy Metal chiếm tới khoảng ¼ thị phần âm nhạc thế giới. Đây cũng là dòng nhạc có tiết tấu nhanh, mạnh và có nhiều tính bạo lực nhất trong lịch sử âm nhạc. Chính vì những âm thanh quá mạnh và nhiều khi mang tính bạo lực, phần lớn các band nhạc của dòng Heavy Metal ít nổi tiếng trên thế giới (hay còn gọi là under ground) ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt. Tuy nhiên, cũng chính vì những đặc điểm này, mà dòng nhạc Heavy Metal luôn có một lượng không nhỏ những người hâm mộ đặc biệt (còn gọi là Metalhead – những người luôn thích âm nhạc có giai điệu nhanh và mạnh mẽ của Heavy Metal). Cũng như rất nhiều các dòng nhạc khác trên thế giới, với lịch sử kéo khá dài, dòng nhạc Heavy Metal cũng trải qua vô số thăng trầm cùng âm nhạc thế giới. Trải qua gần 1 nửa thập kỷ tồn tại và phát triển, hiện nay có vẻ như dòng nhạc Heavy Metal đang rơi một cuộc khủng hoảng thế hệ khi các band nhạc mới chưa đủ thay thế những tên tuổi khổng lồ một thời. Tuy nhiên, trong bức tranh ảm đạm chung của âm nhạc thế giới, vẫn còn đây đó nhưng hy vọng cho một tương lai sáng sủa của dòng nhạc này. Rất có thể, sau nhưng thăng trầm, sẽ đến một lúc dòng nhạc này trở lại thống trị thế giới. Có rất nhiều tranh cãi về thời điểm ra đời của dòng nhạc Heavy Metal, nhiều người cho rằng Heavy Metal xuất hiện giữa thập niên 60 của thế kỷ 20, nhiều người lại cho rằng phải đến đầu thập niên 70, thậm chí cuối thập niên 70 đầu 80 mới xuất hiện dòng nhạc Metal. Thế nhưng, có rất ít tranh cãi về band nhạc Metal thực sự đầu tiên, đa phần đều thống nhất rằng đó chính là Black Sabbath. Tác giả của bài viết này cũng cho rằng Black Sabbath là band nhạc Metal đầu tiên và những band nhạc trước đó, dù chơi một thứ nhạc khá mạnh, thật ra cũng chưa thể gọi là Metal được. Vì thế trước Black Sabbath, ta chỉ nên gọi là Proto Metal – những band nhạc tiền Metal mà thôi. Metal – có nguồn gốc chủ yếu từ hai dòng nhạc chính: blues và psychedelic rock và được phát triển chủ yếu tại Anh và Mỹ trong thập kỷ 70 trở về sau. Một số ý kiếncho rằng Metal có nguồn gốc từ thập niên 50s với bài hát “Johnny B. Goode “ -1958 của Chuck Berry hay là giữa thập niên 60s với “You’re Really Got Me” -1964 của The Kinks. Sự ảnh hưởng của những bài hát này tới nhạc Metal là khó có thể phủ nhận, nhưng thực chế đây chỉ là những bài hát khá riêng lẻ và không phải là đặc trưng thực sự cho âm nhạc của các nhạc sỹ gạo cội kể trên. Một số cái tên khác cũng có đóng góp không nhỏ cho sự ra đời của dòng nhạc Metal: đó là The Who, Cream và Jimmi Hendrix. - The Who – một band nhạc đầy tài năng của nước Anh, The Who có ảnh hưởng nhiều đến psychedelic rock và metal với những thử nghiệm riêng của tay guitar Pete Townshend và đặc biệt là lối chơi trống đầy dũng mãnh và sử dụng double bass của tay trông Keith Moon. Người có ảnh hưởng rất lớn đến các tay trống của dòng nhạc Metal sau này. - Cream: là siêu nhóm (supergroup) thành công đầu tiên trong lịch sử âm nhạc thế giới: band nhạc gồm Ginger Becker – trống, Jack Bruce –bass, vocal và Eric Clapton, guitar. Siêu nhóm này thành lập từ những giữa thập kỷ 60 và chơi thứ âm nhạc là sự kết hợp giữa nhạc blues, psychedelic rock và hardrock. Hiển nhiên, Clapton là một tài năng lớn và có nhiều ảnh hưởng tới âm nhạc thế giới, trong đó có cả dòng nhạc Metal. Nhưng cũng không thể quên Ginger Becker, tay trống huyền thoại, một trong những drummer đầu tiên chơi double bass (cùng Keith Moon) và cũng có một siêu phẩm solo trống nổi tiếng đầu tiên trong lịch sử nhạc rock – nhạc phẩm Toad trong album đầu tay Fresh Cream. Đây cũng là cảm hứng cho rất nhiều các tay trống Metal sau này. - Jimi Hendrix: Tay guitar huyền thoại này có ảnh hưởng tới hầu hết các tay guitar chơi nhạc rock và Metal sau này với cách chơi guitar điện và làm méo tiếng kỳ quặc nhưng đầy sáng tạo của mình. Một tượng đài của âm nhạc thế giới. (Hết phần 1)
Trước đây em cũng thích nghe heavy rock như Metalica, Scorpion, Nỉvana...rồi đến nhạc alternative rock như Limbizkit, Linkin'Park...nhưng từ ngày nâng cấp dàn audio lên nghe vocal, hòa tấu thì xa dần Heavy rock, vì nếu nghe nhạc rock hay có lẽ phải sắm riêng 1 bộ nghe rock, nào amply phải có mạch tone, loudness, loa phải bass mạnh, treble sắc nhưng đặc biệt nghe rock ta phải hạ midrange xuống nếu ko loa nghe sẽ rất "la" nhức đầu lắm. Gần đây có nhóm Nickelback chơi cũng rất hay, họ vẫn giữ chất heavy rock chính có pha trộn 1 chút alternative nghe rất hay.
Proto Metal Phần 2 Kết thúc phần 1, chúng ta đang ở những năm 66, 67 của thế kỷ 20. Nơi thực sự rất gần với sự ra đời của dòng nhạc Heavy Metal. Trong những năm sau đó vẫn có những cái tên thực sự rất quan trọng với sự ra đời của dòng nhạc này. Với một số nhân vật chính là Steppenwolf và Blue Cheer. - Steppenwolf là band nhạc đến từ hai quốc gia Mỹ và Canada. Âm nhạc của nhóm mang đậm chất blues và có một số tác phẩm với tiết tấu nhanh và mạnh rất giống tiết tấu của hard rock/ heavy metal sau này. Một trong những siêu phẩm làm nên tên tuổi của nhóm cũng là tác phẩm được rất nhiều fan Metal hâm mộ đó là “Born To Be Wild” -1969, một tác phẩm thậm chí được cả những band nhạc của Việt Nam cover lại. - Nhóm nhạc thứ hai trong thời kỳ Proto Metal phải kể đến là Blue Cheer. Một nhóm nhạc đến từ Mỹ. Nhóm chơi nhạc chủ yếu theo phong cách acid rock và blues rock. Thậm chí cho đến tận ngày nay, rất nhiều người vẫn cho rằng “ Summertime Blue” trong album Vincebus Eruptum – 1968 mới là tác phẩm đầu tiên của dòng nhạc Heavy Metal. Mặc dù đây không phải là sáng tác của Blue Cheer mà là một bản cover của hai nghệ sỹ Eddie Cochran, Jerry Capehart từ những năm 50s. Rất khó để diễn tả một cách chính xác âm nhạc của Blue Cheer là thể loại gì, nhưng nó mang nặng tính blues kết hợp với psychedelic rock. Band nhạc cũng đã vươn đến tầm cao thế giới với “ Summertime Blue”, nhạc phẩm đứng vị trí thứ 8 trong top 100 Billboard. Band cũng có sức sáng tạo rất lớn, trong vòng 3 năm từ 1968 đến 1971, nhóm đã cho ra đời 6 albums. Nhưng sự bất ổn do thay đổi thành viên liên tục đã dẫn đến sự tan vỡ của nhóm nhạc sau năm 1971. Mãi đến tận những năm 80, nhóm mới tiếp tục ra album mới (chính xác là 83). Một nhóm nhạc cũng không thể bỏ qua của những fan hâm mộ Metal. Dưới đây là siêu phẩm Summertime Blues của Blue Cheer. - Jeff Beck: là một trong 3 tay guitar huyền thoại từng chơi cho nhóm nhạc huyền thoại The Yardbirds cùng Eric Clapton và Jimmy Page. Jeff Beck cũng đóng góp công lao không nhỏ cho sự phát triển của dòng nhạc Metal sau này. Sau khi bị sa thải khỏi Yardbird, Beck thành lập nhóm nhạc cho riêng mình. Để cho ra đời album đầu tiên – Truth -1968, Beck thuê hai người là Rod Stewart và Ronnie Wood, cả hai sau này đều trở nên nổi tiếng một người là nghệ sỹ solo và một người là tay bass của nhóm nhạc Rolling Stone những năm sau 1975. Album này tuy nặng chất blues nhưng có rất nhiều đặc điểm của Heavy Metal. Album tiếp theo Beck – Ola - 1969, cũng có sự góp mặt của Stewart và Wood cũng mang nặng tính blues – psychedelic và hard rock nữa. Sau 2 albums này, âm nhạc của Beck thay đổi dần sang jazz/rock fusion. Nhưng với 2 album đầu tiên, Beck vẫn là niềm cảm hứng cho sự ra đời của Metal sau này. Do không có video clip các bác xem tạm bài biểu diễn live năm 2007 để nghe một trong những đoạn riff guitar đầu tiên của nhạc Heavy Metal trong siêu phẩm Bonero trong đĩa 1968 của Beck. - Một band nhạc nữa cũng không thể không kể ra ở đây, mặc dù band nhạc này chỉ có 2 album nhạc trong sự nghiệp và không thực sự gặt hái thành công về mặt thương mại. Tuy nhiên band lại có rất nhiều ảnh hưởng tới nhạc Heavy Metal và có thể là Progressive Metal sau này. Đó là High Tide, một band nhạc đến từ Anh Quốc. Âm nhạc của nhóm mang nặng tính Hard Rock và Progressive Rock tuy có còn ảnh hưởng của psychedelic rock. Âm nhạc của nhóm dựa chủ yếu vào tiếng guitar làm chủ đạo. Band nhạc này thực sự là những người tiên phong và tạo cảm hứng cho dòng nhạc Progressive Metal sau này. Chỉ có 2 album Sea Shanties -1969 và High Tide -1970. Những album này là những album rất khó kiếm và được rất nhiều fan hâm mộ săn lùng. Mời các bác thưởng thức siêu phẩm "Death Warmed Up" trong album Sea Shanties Một vài cái tên khác cũng có ảnh hưởng không nhỏ tới Metal như Vanilla Fudge với album cùng tên -1967 hoặc Iron Butterfly với album In-A-Gadda-Da-Vida -1968 trong đó chứa nhạc phẩm cùng tên kéo dài tới 17 phút cũng là những album không thể bỏ qua trong giai đoạn này. (Hết phần 2)
Có 3 band nhạc lớn ảnh hưởng tới sự ra đời và phát triển của Heavy Metal gồm: Led Zepplin,Deep Purple, Black Sabbath, người viết sẽ lần lượt phân tích những ảnh hưởng của từng band tới nhạc Metal và lý do tại sao Black Sabbath lại được coi là cha đẻ của Metal. Đầu tiên là bài về Led Zeppelin. Led Zeppelin Trong lịch sử âm nhạc hiện đại thế giới, nước Anh luôn là nơi đóng góp những tài năng âm nhạc xuất chúng nhất. Tuy nhiên, Anh lại không phải là thị trường âm nhạc lớn nhất thế giới mà là Mỹ, nước có ngành công nghiệp âm nhạc lớn hơn cả thế giới cộng lại. Vì thế nhiệm vụ chinh phục thị trường Mỹ luôn là yêu cầu đầu tiên để trở thành siêu sao của nền âm nhạc thế giới. Tuy có rất nhiều điểm tương đồng về văn hóa và thẩm mỹ nhưng trong âm nhạc không hẳn cứ thành công ở Anh là thành công ở Mỹ. Đã có rất nhiều trường hợp band nhạc thành công vang dội ở Anh nhưng lại không thể thành công ở Mỹ. Led Zeppelin là một trường hợp kỳ lạ, một band nhạc Anh nhưng lại gần như không gặt hái được nhiều thành công ở ngay trên quê hương mình nhưng lại thành công vang dội tại nước Mỹ. Tính đến thời điểm hiện tại, với 111 triệu album bán ra, Led Zeppelin là band nhạc có album bán chạy thứ hai trong lịch sử âm nhạc Mỹ, chỉ sau The Beatles (nếu tính cả nghệ sỹ solo thì Led đứng thứ tư sau The Beatles, Elvis Presley, Garth Brooks). Phải mãi đến những giai đoạn sau này, khi band nhạc tan rã thì Led mới được thừa nhận rộng rãi ở nước Anh. Thành lập từ năm 1968 sau khi band nhạc Yardbirds tan rã, Led gồm Jimmy Page – guitar, Robert Plant, John Paul Jones –bass, keyboards và John Bonham – drums. Âm nhạc của nhóm đặc trưng bởi tiếng guitar mạnh mẽ, với độ làm méo tiếng cao của Page và giọng ca rên rỉ thiểu não của Plant. Những đặc trưng âm nhạc này của Led có ảnh hưởng rất sâu rộng không chỉ tới các nhóm nhạc Hard Rock/ Metal về sau này như Rush, Megadeth và các nhóm nhạc grunge/alternative metal sau này như : Smashing Pumpkins, Soundgarden, Pearl Jam, Nirvana … Siêu phẩm “ Stair Way To Heaven” đã và đang là một trong những bản rock phổ biến nhất, và việc sử dụng guitar 2 cần trong các buổi biểu diễn live ca khúc này của Page đã được vô số các band nhạc rock học theo. Các siêu phẩm khác của nhóm có thể kể đến "Whole Lotta Love", "Kashmir", "Communication Breakdown", "The Immigrant Song", "Rock And Roll". Communication Breakdown - bài hát trong album đầu tay của nhóm, có ảnh hưởng nhiều tới nhac Metal sau này, tác phẩm này cũng khiến rất nhiều người đến thời điểm hiện tại vẫn cho rằng Led là band Metal đầu tiên. Mặc dù có tầm ảnh hưởng khá lớn tới sự ra đời và phát triển của dòng nhạc Heavy Metal nhưng các thành viên của Led Zepplin lại không thích gọi âm nhạc của họ là Metal. Trong khoảng thời gian tồn tại khoảng trên 10 năm của mình. Led Zeppelin cho ra đời 6 siêu album gồm Led Zeppelin 1, 2, 3 , 4 , House Of Holy và Physical Graffity trước khi đi xuống dần và tan rã sau cái chết bất ngờ của tay trống Bonham. Một nhạc phẩm khác cũng rất nổi tiếng của nhóm - nhạc phẩm "Whole Lotta Love" trong album II. Do tính chất âm nhạc khá nhanh và mạnh của Led và các album Led Zeppelin 1, 2 ra đời sơm trước các album của Black Sabbath 1 năm nên rất nhiều người cho rằng Led mới là band nhạc Metal đầu tiên. Thậm chí cho đến tận ngày nay, vẫn còn những tranh cãi bất tận về Led Zepplin hay Black Sabbath mới là band nhạc Metal đầu tiên. Người viết bài này vẫn nghiêng về quan điểm Black Sabbath mà các lý do sẽ được trình bày kỹ hơn ở phần bài viết về Black Sabbath. Tuy ảnh hưởng tới âm nhạc thế giới của Led Zepplin lớn hơn nhiều so với Sabbath, nhưng tầm ảnh hưởng của Led Zeppelin tới dòng nhạc Metal là khá nhỏ so với nhiều band nhạc khác trong lịch sử nhạc Metal. Led chưa bao giờ từ bỏ thứ âm nhạc là niềm cảm hứng của riêng họ: đó là blues, folk. Ngoại trừ album Led Zepplin 4, khó có thể gọi các album khác của Led là Metal. Và đây là nhạc phẩm xuất sắc nhất đã đi vào lịch sử âm nhạc thế giới "Stairway To Heaven" được trình diễn với guitar hai cần, niềm cảm hứng của rất nhiều tay guitar chơi nhạc Metal sau này.
Deep Purple Thành lập năm 1968 tại Hertford, Anh, Deep Purple có một lịch sử đầy biến động với rất nhiều lần thay đổi thành viên và phong cách chơi nhạc. Cho đến trước năm 1970, âm nhạc của nhóm chơi vẫn là kiểu psychedelic + progressive rock (với 3 albums: Shades Of Deep Purple, The Book of Taliesyn và Deep Purple). Nhưng đến năm 1969, khi ca sỹ Ian Gillan ra nhập nhóm, Deep Purple mới thực sự cất cánh. Phong cách âm nhạc của nhóm thay đổi từ psychedelic sang thể loại tốc độ hơn, đây cũng là thời kỳ thành công rực rỡ nhất của band nhạc. Lúc này band gồm 5 thành viên chính: Ian Gillan – vocals, Jon Lord (organ), Roger Glover (bass), Iam Paice (drums) và Ritchie Blackmore (guitar). Với các thành viên này, Deep Purple thành công rực rỡ với 3 albums được coi là tuyệt tác của nhóm: In Rock -1970, Fireball -1971, Machinehead -1972 . Trong đó In Rock và Machine head được coi là những album kinh điển của âm nhạc thế giới. Tới năm 1973, do mâu thuẫn với Blackmore và quá mệt mỏi với việc liên tục ghi âm studio album và lưu diễn thế giới, Gillan và Glover chia tay nhóm. 2 thành viên này được thay thế bởi David Coverdale (vocals) và Glenn Hughes (bass). Với sự có mặt của 2 thành viên mới này, âm nhạc Hard Rock của Purple có sự thay đổi dần khi xuất hiện ảnh hưởng của nhạc soul và funk. Chính sự thay đổi trong âm nhạc này của Purple là điều khiếnb Blackmore không cảm thấy hài lòng và sau album Stormbringer, ông rời nhóm. Sau khi mất Blackmore, âm nhạc của Purple càng chuyển dần sang funk rock và nó cũng đánh dấu sự đi xuống của nhóm. Đến tận bây giờ, Deep Purple tiếp tục ra những album mới với rất nhiều thay đổi, các thành viên cả mới và cũ liên tục ra nhập rồi lại rời nhóm. Nhưng Purple không bao giờ tìm lại được ánh hào quang của những năm đầu thập niên 70 được nữa. Tuy nhiên, giai đoạn vàng của Deep Purple lại có vô số ảnh hưởng tới nhạc Metal sau này. Đến tận bây giờ, nhiều band nhạc Metal vẫn còn chịu ảnh hưởng của Purple. Ở đây, cũng chỉ xin phân tích về ảnh hưởng của Deep Purple trong giai đoạn 69-73 tới sự phát triển của Metal. Sau 3 album đầu tiên bắt đầu thu hút được sự chú ý của công chúng với bài hit “Hush” bộ ba: Blackmore, Paice, Lord muốn thay đổi âm nhạc của họ nghiêng hẳn sang một thứ âm thanh mạnh mẽ hơn, chính vì vậy họ quyết định sa thải ca sỹ Rod Evans và tay Nic Simper và thuê Ian Gillan – ca sỹ và tay bass Roger Glover. Trước khi ghi âm album đầu tiên cùng Deep Purple – In Rock, Gillan còn tham gia ghi âm album Rock Opera vô cùng nổi tiếng – Jesus Christ Superstar của Andrew Lloyd Webber, trong vai Jesus Christ, tất cả album này được ông ghi âm chỉ trong vòng 3 giờ đồng hồ. Chính album này cũng có tầm ảnh hưởng rất lớn đến âm nhạc thế giới với câu chuyện đầy tranh cãi về Jesus. Giọng ca screaming của Gillan chính là điểm sáng lớn nhất của cả album. Đây là một trong những tuyệt phẩm giọng gào thét (screaming) mà vô số band nhạc sau này đã học theo. Bài hát Gethsemane (I Only Want To Say) trong album Jesus Christ Superstar. Và thật kỳ lạ, cả 2 albums In Rock và Jesus Christ Superstar đều trở thành những albums kinh điển của âm nhạc thế giới. Bây giờ ta sẽ quay lại với Deep Purple, album In Rock tung ra vào tháng 6 năm của họ lập tức thành công vang dội với đóng góp lớn của bộ ba Gillan, Blackmore, Lord. Trong đó 2 tuyệt phẩm “Speed King” và “Child In Time” có ảnh hưởng rất lớn tới nhạc Metal sau này với những cú riff với tốc độ rất cao và đầy kỹ thuật của Blackmore, giọng gào thét đặc trưng của Gillan cũng là nguồn cảm hứng bất tận cho các ca sỹ của dòng nhạc rock sau này. Siêu phẩm " Child In Time" trong album In Rock -1970 Đến năm 1972, Deep Purple tung ra album “Machine Head” với các siêu tuyệt tác “ Highway Star” với đoạn solo guitar kinh điển và đặc biệt là đoạn riff trong “Smoke On The Water” đã trở thành đoạn riff phổ biến nhất trong lịch sử nhạc rock. Siêu phẩm Highway Star trong album Machine Head -1972 Đặc trưng trong âm nhạc của Deep Purple thời kỳ này có ba yếu tố cơ bản: Giọng ca gào thét của Gillan, những đoạn riff với tốc độ và độ méo tiếng cao của Blackmore tung hứng với tiếng Hammond organ được làm méo tiếng của Lord. Chính vì sự ảnh hưởng của Lord, giai điệu của Deep Purple vẫn có những nét phảng phất của progressive rock. Rất nhiều band nhạc Metal đã chịu ảnh hưởng của Gillan ( giọng gào thét riêng biệt) hay Blackmore( những đoạn riff và solo guitar đầy tốc độ) nhưng hiếm có band Metal nào lại có tay chơi Hammond organ như Deep Purple. "Smoke On The Water" với đoạn riff phổ biến nhất trong lịch sử nhạc rock
Chờ bác viết đến các dòng extreme metal Em góp ý chút là hiệu ứng overdrive/distortion (bà con ta hay gọi là tiếng "tè") có thể được coi là tên riêng rồi nên không cần dịch, lúc đầu e đọc mất một lúc mới hiểu bác đang nói đến guitar effect
Bài viết này em rất mong muốn cung cấp thêm thông tin cả cho những người chưa tìm hiểu nhiều hoặc hoàn toàn mới với nhạc Metal nữa, việc dùng thuật ngữ tiếng Anh sẽ làm cho các bác ấy khó hiểu. Nhưng em xin rút kn là sẽ mở ngoặc bằng tiếng Anh để các bác dễ xem. Bởi vì ngay trong bài về Deep Purple đã đăng, thì tiếng Hammond organ của Lord cũng bị làm méo tiếng rất nhiều (highly distortion) nên em nghĩ vẫn nên dịch thì sẽ dễ hiểu hơn. Phần extreme Metal chắc còn khá lâu bác ạ, vì em còn định viết nhiều bài về Hard Rock, Metal thập kỷ 70 với những tên tuổi như Budgie, nhân vật thứ hai chơi dòng nhạc Metal, dòng nhạc Heavy Progressive rock và cả một số bands trong dòng NWOBHM là những band và dòng nhạc còn ít được biết ở VN . Tất nhiên cũng không thể bỏ qua những tên tuổi lớn như Judas Priest, Kiss và Van Halen cùng với dòng nhạc Glam Metal. Nhưng sẽ có rất nhiều bài viết về dòng Thrash, Death, Black và có thể cả Grindcore cũng được coi là một dòng riêng nữa.
Bác có cả 1 kế hoạch rõ ràng về việc đưa các bài viết về từng thể loại khác nhau cho ae tìm hiểu, em khâm phục bác. Vẫn hóng hớt những bài tiếp theo của bác đây...
Black Sabbath Black Sabbath là band nhạc đầu tiên thực sự chơi thể loại Heavy Metal. Thành lập từ năm 1968 dưới cái tên Polka Tulk, với 4 thành viên chính Tony Iommi - guitar, Geezer Butler - bass, Bill Ward - drums và Ozzy Osbourne - vocals. Trong những năm đầu tiên, họ chơi một thứ âm nhạc mạng nặng tính blues. Sau này, nhóm còn thêm 1 lần đổi tên thành Earth, trước khi Iommi ra nhập Jethro Tull, một band nhạc chơi thể loại Progressive - Folk Rock trong một thời gian ngắn trước khi trở lại Earth để tạo ra một thứ âm nhạc riêng biệt - Heavy Metal. Sau khi quay trở lại với Earth (sau khi ông trở lại đổi tên thành Black Sabbath), Iomi với tay bass Butler đã hợp sức sáng tác ra một thứ âm thanh chưa từng xuất hiện trước đó trong lịch sử âm nhạc - âm thanh tối (dark). Thứ âm thanh tối này được tạo ra bởi một điều bất hạnh, tay guitarist Iommi, do bị thương trong khi đi làm công nhân cho nhà máy thép, buộc phải lấy guitar thấp xuống (downtune) 1 1/2 cung để khi đánh dây guitar đỡ căng và bị đau, tay bass Gezzer Butler do đó cũng phải downtune cây guitar bass của mình xuống để phù hợp với Iommi. Iommi, người chịu ảnh hưởng rất nhiều từ bộ phim Black Sabbath năm 1963, ông cũng là người rất ấn tượng với thứ âm thanh mạnh mẽ, đã viết ra những đoạn riff mà sau này gọi là tritone, dựa vào 3 nốt nhạc chính. Kết hợp với việc tay guitar bass Butler, người rất ưa thích các tác phẩm văn học viết về nghệ thuật hắc ám (black magic), viết lời cho nhạc. Âm nhạc của Black Sabbath chưa bao giờ thực sự là quá mạnh, thường có tiết tấu khá chậm (slow tempo), tiếng riff tritone tối và nghe như tiếng máy nghiền đá, các bài hát có cấu trúc đơn giản, tiếng guitar bass mạnh mẽ và giọng hát cao đặc biệt của Ozzy. Tại thời điểm những năm 1970, âm nhạc của Black Sabbath là hoàn toàn khác biệt và mới lạ so với các band nhạc cùng thời. So sánh giữa âm nhạc của Black Sabbath với âm nhạc của Led Zeppelin, dễ dàng có thể thấy Black Sabbath là người tạo ra một trào lưu mới trong khi Led Zeppelin chưa bao giờ thực sự từ bỏ thứ âm nhạc là niềm cảm hứng của họ là blues và folk, chính vì vậy chỉ có một số lượng nhỏ band nhạc Metal chịu ảnh hưởng của Led. Việc so sánh âm nhạc của Black Sabbath với Deep Purple thì khó khăn hơn rất nhiều, hai bands đều có nhiều ảnh hưởng, nhưng nhạc của Deep Purple dựa một phần rất lớn vào sự tung hứng qua lại giữa tay guitar Blackmore và tiếng Hammond organ của Lord, điều mà sau này không có bất cứ band nhạc Metal nào học theo cả. Ngoài ra, về mặt viết lời, chỉ có Black Sabbath mới có thể viết lời về những vấn đề cấm kỵ trong xã hội bấy giờ như ma quỷ, ma túy, sự gớm ghiêc của chiến tranh hay sự đau đớn trong tâm hồn của con người. Một mặt nữa không thể không đề cập đến là phong cách biểu diễn, Black Sabbath thực sự tạo ra một trào lưu Metal bằng lối việc sử dụng quần áo da và đeo các đồ trang sức kim loại (có thể chính vì thế mà dòng nhạc này gọi là Metal chăng?). Mặc dù trong lịch sử của mình, Black Sabbath thường không nhắc đến từ Heavy metal, nhưng thực sự, họ là band nhạc đầu tiên đã tạo ra một trào lưu mới trong lịch sử âm nhạc thể giới. Mặc dù thứ âm nhạc này bị giới truyền thông thời bấy giờ ghét bỏ và không được có mặt trên các sóng radio, nhưng âm nhạc của Black Sabbath vẫn được nhiều người mến mộ và còn tiếp tục phát triển tới tận ngày hôm nay với hàng chục thể loại nhỏ khác nhau (sub genres). Do tính chất quan trọng của Black Sabbath với lịch sử ra đời và sự phát triển của dòng nhạc Heavy Metal, sẽ cần có thêm những bài phân tích về các thời kỳ cũng như các album đình đám của nhóm. Phần này xin được tạm kết thúc ở đây. Mời các bác thưởng thức bài hát N.I.B với câu kết đã trở thành truyền thuyết của dòng nhạc Metal - My name is Lucifer, please take my hand và siêu phẩm khởi đầu cho dòng nhạc Metal - Black Sabbath
Thời kỳ Ozzy Black Sabbath -1970 Thứ sáu, ngày 13 tháng 13 (theo lịch Hebrew – tháng 2 theo lịch Thiên Chúa), Black Sabbath tung ra album đầu tiên Black Sabbath, đánh dấu sự ra đời của thể loại nhạc mới Heavy Metal đồng thời với nó là Doom Metal. Vào thời điểm đầu thập niên 70, người ta không mất quá nhiều thời gian để ghi âm và sản xuất một album, Black Sabbath chỉ mất 3 ngày để ghi âm và sản xuất album này, chính vì thế nó khá giống một album đánh live, với giá thành chỉ 600 bảng Anh. Mặc cho sự ghẻ lạnh của giới truyền thông, album nhảy vào top 10 của Anh (đứng thứ 8 vào tháng 3 cùng năm) và đứng thứ 23 trong Top 200 của Mỹ và đứng trong bảng xếp hạng này trong hơn 1 năm. Album sau này được chứng chỉ bạch kim, bán hơn 1 triệu bản chỉ riêng tại Mỹ. Do đã phân tích kỹ âm nhạc ở phần trước, ở đây ta sẽ không phân tích thêm nữa. Paranoid -1970 15 tháng 9 năm 1970, trong chuỗi thành công của album đầu tay Black Sabbath, Sabbath tung ra album thứ 2, album đưa họ trở thành những siêu sao của làng âm nhạc thế giới. Nếu như album đầu tay của nhóm còn có một số ảnh hưởng của blues và jazz thì album này mọi ảnh hưởng của các dòng nhạc trên đã không còn. Đây thực sự là album Heavy Metal đầu tiên trong lịch sử âm nhạc thế giới, một album không thể không có đối với những người yêu dòng nhạc Metal. Album cũng có 3 tác phẩm đã trở thành kinh điển và không thể thiếu trong các buổi trình diễn live và là những bài hát không thể quên trong trái tim của hàng triệu người hâm mộ: Paranoid, War Pig và Iron Man. Album này đầu tiên được đặt tên là War Pig nhưng sau đó đổi tên thành Paranoid, theo tên single chính của album. Đây cũng là album thành công nhất về mặt thương mại của Black Sabbath, leo lên đứng đầu bảng xếp hạng của Anh và vị trí thứ 12 của bảng xếp hạng Billboard của Mỹ, bán được 4 triệu bản chỉ tính riêng tại Mỹ. Paranoid, một tác phẩm chỉ được sáng tác thêm cho đủ thời lượng của một album, lại trở thành tác phẩm kinh điển và thành công nhất của Black Sabbath khi chiếm vị trí số 4 tại Anh và 61 tại Mỹ. 30 năm sau khi ra đời , tác phẩm Iron Man thậm chí còn giành được giải Grammy cho trình diễn Metal hay nhất với bản ghi âm live trong album Reunion năm 2000. Hai nhạc phẩm nổi tiếng trong đĩa Paranoid, Paranoid Iron Man Master Of Reality -1971 Sau thành công vang dội của 2 albums đầu tiên và single Paranoid, Black Sabbath tiếp tục thu âm album thứ 3 của nhóm. Không phụ lòng mong đợi của fan hâm mộ, album tiếp tục những dòng chảy của 2 album trước – một thứ âm nhạc thực sự mạnh mẽ và mới mẻ. Sweet Leaf, After Forever hay Into The Void là những bài hát đáng nhớ trong album và là niềm cảm hứng bất tận cho những nhóm alternative grunge sau này, đặc biệt là Soundgarden. Album bán được 2 triệu bản tại Mỹ, đạt đĩa vàng (hơn 500.000 bản ) chỉ bằng pre – order. Xếp hạng 8 ở Mỹ và hạng 5 ở Anh. Into The Void After Forever (Còn tiếp)
Thời kỳ Ozzy - tiếp theo Vol 4 -1972 Nếu như với 3 albums đầu tiên Black Sabbath đã mang tới thế giới âm nhạc một thứ âm thanh mạnh mẽ, tối tăm thì Vol 4 lại cho ta cái nhìn khác về Black Sabbath. Album này không mạnh như các album trước mà lại có hơi hướng chịu ảnh hưởng của progressive rock với bài hát Wheels Of Confusion dài tới hơn 8 phút và nhạc phẩm Changes, một bản ballad nhẹ nhàng gây ngạc nhiên lớn cho người hâm mộ của nhóm. Album đã chứng tỏ Black Sabbath không hề ngần ngại khi thử nghiệm những âm thanh mới mẻ. Album khá thành công về mặt thương mại, nhận được chứng chỉ bạch kim tại Mỹ (bán được hơn 1.000.000 bản). Xếp hạng 13 ở Mỹ và 8 ở Anh. Wheels of Confusion Sabbath Bloody Sabbath – 1973. Tháng 12 năm 1973, hơn 1 năm sau khi tung ra album Vol 4(khoảng thời gian lớn giữa hai album lớn nhất từ khi ra bắt đầu ra album của nhóm), Black Sabbath tung ra album Sabbath Bloody Sabbath, album thứ 5 của nhóm, album chứng kiến sự thể nghiệm lớn của nhóm với việc tích hợp thêm rất nhiều keyboards, đàn dây (strings), âm thanh của đàn guitar acoustic hay những đoạn chuyển soạn phức tạp cho dàn giao hưởng. Đây cũng là album chứng kiến sự trưởng thành vượt bậc của nhóm với rất nhiều những bài hát có giai điệu rất hay. Lần đầu tiên trong lịch sử, Black Sabbath nhận được sự khen ngợi của giới chuyên môn và truyền thông. Đặc biệt, album cũng chứng kiến sự có mặt của tay keyboardist huyền thoại Rick Wakeman của nhóm Yes trong bài hát Sabra Cadabra. Album cũng đánh dấu một câu chuyện buồn của nhóm khi người quản lý cũ của band nhạc Jim Simpson và band nhạc dính tới một loạt chuyện kiện tụng vì tài chính. Ozzy sau này đã nói rằng Sabbath Bloody Sabbath là album được thực hiện để giúp trả tiền cho các luật sư. Đây cũng là một album không thể thiếu trong đối với những fan của band nhạc, gồm một loạt bài hát với giai điệu rất hay như Sabbath Bloody Sabbath, A National Acrobat, Sabbra Cadabra, Killing Yourself To Live, Looking For Today hay Spiral Architect. Album đạt đĩa bạch kim tại Mỹ và lần đầu tiên đạt đĩa bạc tại Anh. Xếp hạng 4 tại Anh và 11 tại Mỹ. Sabotage – 1975 Sau 2 albums có giai điệu khá hay nhưng mang nặng tính thử nghiệm, đến năm 1975, Black Sabbath trở lại với album Sabotage, một album kinh điển của làng nhạc Metal thế giới. Album trở lại với thứ âm nhạc Metal mạnh mẽ của 3 albums đầu tiên của nhóm. Với “Symptom Of The Universe” cho đến ngày này vẫn là một trong những bài hát Metal hay nhất đối với nhiều người hâm mộ với những đoạn riff guitar mạnh mẽ tạo nhiều cảm hứng cho những band như Megadeth sau này, đoạn cuối của bài hát, giống như Sabbath Bloody Sabbath, lại là tiếng guitar. “Megalomania” lại là một tác phẩm dài hơn 10 phút và có cấu trúc khá giống với các bài hát progressive rock, bài hát diễn tả sự điên rồ và bệnh mất trí. Am I Going Insane (Radio), có lẽ là bài hát đậm tính thương mại của band, có lẽ cũng là nguồn cảm hứng cho vocalist của nhóm Guns N Roses sau này. Album kết thúc bằng The Writ – một tác phẩm dạng rock – opera, dài 8 phút, nói về người quản lý củ của nhóm Jim Simpson, người đưa nhóm thành các siêu sao, nhưng sau này lại theo kiện nhóm vì hàng triệu dollars. Tiếc thay đây cũng là siêu album cuối cùng của Black Sabbath với giọng ca chính Ozzy Osborne. Sự thành công quá nhanh đã dẫn tới những sự bất hạnh cho band nhạc: các thành viên nghiện ma túy, rượu và sự căng thẳng giữa các thành viên trong nhóm, điển hình là giữa Ozzy với Iommi là nguyên nhân chính dẫn tới sự ra đi của thành viên gạo cội này. Thời gian sản xuất một album kéo quá dài cũng gây nên sự mệt mỏi cho các thành viên band nhạc - album này mất trọn một năm để ghi âm và sản xuất, trong khi album đầu tiên của nhóm chỉ mất 3 ngày. Với 6 albums trong vòng 5 năm (từ 70 tới 75) cả sáu album này đều là những tác phẩm kinh điển của nhạc Metal thế giới nói riêng và nhạc rock thế giới nói riêng. Sau này, Black Sabbath còn ghi âm 2 albums nữa với giọng ca chính Ozzy là Technical Estacy -1976 và Never Say Die -1978, cả hai albums đều mang nặng tính blues và không thành công khi các thành viên của band nhạc đã mệt mỏi và gặp quá nhiều vấn đề. Sự mâu thuẫn quá to lớn giữa Ozzy và Iommi là không thể hàn gắn. Ozzy bị Iommi, lãnh đạo của band nhạc 2 lần sa thải, lần thứ nhất năm 1977, sau đó ông quay lại và tiếp tục ghi âm album Never Say Die nhưng đến năm 1979 thì ông rời hẳn Black Sabbath và theo đuổi sự nghiệp solo đầy thành công của mình. Black Sabbath tiếp tục với Dio và thành công với 2 albums rồi chìm dần dần, để lại bao tiếc nuối cho người hâm mộ. Sau gần 35 năm rời bỏ Black Sabbath, Ozzy chỉ trở lại để thu âm album Union vào năm 2000 và đến tận năm nay -2013, ông mới quay trở lại để ghi âm album mới với nhóm – album 13.
Kiến thức bác thật tốt về dòng nhạc này, bác viết tiếp đi. Ma em hỏi P. Floyd có được cho vào dòng này không?
Cám ơn bác. Pink Floyd không thuộc dòng nhạc Metal bác ạ. Họ ở một dòng nhạc khác, dòng Progressive Rock.
Em biết đến heavy metal rock vào khoảng năm 1991-1992 và suốt thập niên 90s thì dòng nhạc chủ yếu em nghe là rock. Hồi đó mê mẩn đến nỗi có anh thằng bạn ở Nga toàn nhờ mua tạp chí hard rock hay heavy metal để sưu tầm ảnh (mỗi quyển thường có 02 ảnh to = 4 lần trang tạp chí) vì chưa có internet và hiếm ảnh về các ban nhạc rock. Sang đầu những năm 2000, em ít nghe heavy rock phần vì công việc và hình như dòng nhạc này có vẻ thoái trào dần. Đến nay thì hầu như không nghe dòng này nữa do lâu không nghe khó bắt nhịp được cường độ mạnh + tuổi + chẳng thích mấy band mới sau này. Hôm nay nhờ đọc topic của bác nhớ lại những kỷ niệm đẹp về một thời mình đã từng là fan dòng nhạc này. Cám ơn bác no1knows.
Vâng, chắc do điều kiện nên bác cũng bỏ Metal một thời gian dài. Riêng cá nhân em thì nghĩ dòng nhạc Metal vẫn luôn luôn chảy mạnh và "tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau, nhưng hào kiệt thì đời nào cũng có" - em xin mượn tạm câu của cụ Nguyễn Trãi. Metal cũng có rất nhiều dòng nhạc mà âm thanh của nó không quá mạnh và chát chúa. Thời điểm những năm 2000 trở về sau lại chứng kiến sự trỗi dậy của nhiều band mà đến tận bây giờ cũng có vô số người hâm mộ, điển hình là những cái tên như Neurosis- một tài năng đặc biệt và có ảnh hưởng sâu rộng đến Metal thế giới về sau, Isis -đại diện cho dòng Sludge/ Post Metal, Opeth, Arcturus, Cradle Of Filth, Borknagar, Amon Amarth, Dimmu Borgir hay Hollenthon của các dòng Extreme Metal, hay Lamb Of God, Chimaira, Shadow Falls, Machine Head, Gojira, System Of A Down, Mastodon của các dòng mainstream hơn, hay một loạt các tài năng lớn của dòng Prog Metal như Symphony X, Green Carnation, Devin Townsend và Avant Garde Metal như Unexpect, Sleepytime Gorillaz Museum hay Subterranean Masquerade và còn nhiều dòng khác nữa như Gothic metal với Virgin Black, power metal với Kamelot , symphonic metal với Nightwish chẳng hạn... Nhưng đấy là câu chuyện còn khá lâu về sau và em sẽ viết các bài với âm nhạc minh họa. Hy vọng bác tiếp tục theo dõi topic này và sẽ có cái nhìn khác hơn về Metal sau này.
Cám ơn bác no1knows đã có những bài viết rất hay, đầy đủ thông tin. Mặc dù trước đây em vẫn đọc các thông tin về lịch sử các nhóm Rock, sự thay đổi thành viên qua lại giữa các nhóm, lịch sử và sự ra đời các bài hits, qua các tạp chí, Rock 900; nhưng khi đọc bài viết của bác, em thấy vẫn rất thú vị. Trong 3 nhóm được xem là có công truyền bá Rock đến toàn thế giới này, em vẫn thích nhất là Black Sabbath, kế đến là Deep Purple rồi mới đến Led Zeppelin. Giọng hát của Ozzy, tiếng guitar của Iommi thực sự thôi miên em, nó như ngấm vào máu, không bao giờ phai được. Paranoid, NIB, Ironman, Black Sabath, Sabbath blood Sabbath, Planet Caravan, Electric Funeral, ... là những ca khúc tuyệt vời. Ngoài Changes ra, còn 1 bài Slow rất hay là She's Gone, nhung ít được nhắc đến. Hai album cuối cùng em mua của Black Sabbath là Reunion và Cross Purpose. Em chờ các bài viết tiếp theo của bác. P/s: Em vẫn còn cái LP Black Sabbath Vol 4.
Thời kỳ Dio Sau khi Ozzy rời nhóm là đến thời kỳ thứ hai của Black Sabbath với giọng ca chính Dio. Dio tên đầy đủ là Ronnie James Dio, trước đây từng chơi cho nhóm Elf - một nhóm nhạc chơi thể loại blues khá phổ biến thời bấy giờ, nhóm này chỉ có 3 albums trước khi tan rã. Sau năm 1975, tay guitar Ritchie Blackmore rời khỏi Deep Purple và thành nhập nhóm nhạc riêng sau này cũng là một trong những nhóm có tên tuổi trong làng nhạc rock thế giới, nhóm Rainbow, và mời Dio tham dự nhóm. Dio ghi âm cùng Rainbow hai albums khá nổi tiếng là Rising và Long Live Rock ‘N’ Roll trước khi bị Blackmore sa thải với mong muốn Rainbow thành công hơn nữa bằng cách thay giọng hát chính. Sau khi Ozzy ra đi, Dio được lựa chọn để trở thành vocalist của nhóm. Khác với 2 album cuối của Ozzy chịu nhiều ảnh hưởng của blues và không thành công, với sự xuất hiện của Dio, Black Sabbath trở lại với thứ âm thanh Metal mạnh mẽ ban đầu và lập tức thành công vang dội chỉ với 2 albums, Heaven And Hell -1980 và Mob Rules -198. Trước đây, lyrics của nhóm chủ yếu do Butler, nhưng khi Dio ra nhập nhóm thì ông là người sáng tác lời chính. Lối sáng tác lời của Dio thường gắn với các hiệp sỹ, rồng, phù thủy… khá phù hợp với âm nhạc của Black Sabbath. Về giọng ca, thì Dio có giọng trầm và khỏe hơn so với Ozzy, ông cũng có kỹ thuật tốt hơn so với Ozzy. Nhưng chính bản thân các thành viên còn lại cũng không thích giọng của Dio lắm vì theo họ nó mang âm hưởng gothic quá nhiều. Nếu như những hardcore fan của Black Sabbath không chấp nhận Dio thì chính ông lại giúp cho Black Sabbath có thêm nhiều fan hâm mộ mới ở thời kỳ đầu những năm 80s. Heaven And Hell -1980 Album đã giúp Black Sabbath lần đầu tiên trong lịch sử giành đĩa bạch kim tại quê hương Anh Quốc của mình với Heaven And Hell. Không những thế đĩa này còn 2 lần giành được đĩa bạch kim (double platinum) và chiếm vị trí thứ 9 trên bảng xếp hạng tại Anh. Tại Mỹ đĩa cũng giành địa bạch kim (trong khi 2 đĩa cuối cùng của Ozzy chỉ đạt đĩa vàng - tức là chỉ bán được một nửa so với đĩa bạch kim) và chiếm vị trí thứ 28 trên bảng xếp hạng. Neon Kings, Children of The Sea, Heaven And Hell, Die Young là những bài hát hay trong album và cũng thường xuyên được trình bày trong các buổi biểu diễn của nhóm. Về mặt âm nhạc, thì album trở lại với thời kỳ Heavy Metal đầu tiên của Black Sabbath với tiết tấu nhanh và mạnh hơn. Die Young Heaven And Hell Mob Rules – 1981 Với Heaven And Hell, Black Sabbath đã chứng tỏ cho cả thế giới thấy rằng, không có Ozzy họ vẫn có thể cho ra những album có chất lượng, đồng thời phát triển thêm một lượng lớn fan hâm mộ mới cho nhóm. Nhưng sau album Heaven And Hell, nhóm tiếp tục nhận thêm tin rất buồn nữa, tay trống Bill Ward quyết định rời nhóm vì những lý do sức khỏe (nghiện rượu và ma túy nặng) và gia đình (Ward đã mất cả cha mẹ trong thời gian rất ngắn). Thay thế Ward là tay trống Vinny Appice - cựu thành viên của nhóm Derringer. Trong các albums trước đây, Iommi là người viết nhạc chủ yếu cho Black Sabbath còn Butler là người viết lời cho đến khi Dio ra nhập nhóm. Tuy là người viết nhạc chính nhưng Dio thường để tên cả nhóm là người sáng tác và ông không giữ bản quyền các bài hát cho riêng mình. Nhưng trong Mob Rules thì khác, các sáng tác của nhóm chỉ ghi sáng tác là của Iommi, Butler và Dio mà không có tên Appice. Điều này chứng tỏ, Iommi có lẽ không thực sự tin tưởng và tôn trọng Appice. Cũng giống Heaven And Hell, Mob Rules là một album có tiết tấu khá nhanh, mạnh mẽ. Voodoo, The Sign Of The Southern Cross, Falling Off The Edge Of The World là những điểm sáng trong album. Voodoo Sau 2 albums thành công với Black Sabbath, sự rạn nứt trong quan hệ giữa một bên là Dio và một bên là cặp đôi Butler, Iommi băt đầu và trở nên ngày càng sâu sắc. Dio muốn trở thành người lãnh đạo nhóm. Và tất nhiên Iommi và Butler, những người đã lãnh đạo nhóm từ những năm cuối thập kỷ 60 không hài lòng. Họ buộc tội Dio hành xử như một tiểu Hitler (A little Hitler). Mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm trong quá trình thu âm và mix album live “Live Evil”, Dio không chỉ không hài lòng vì việc mix album kéo quá dài mà còn với cái cách mà Iommi viết tên ông ở mặt sau của album – Ronnie Dio (mà không phải là Ronnie James Dio) và kết cục cuối cùng là Dio rời nhóm vào cuối tháng 12 năm 1982 và bị thay thế bằng Ian Gillan – cựu vocalist của Deep Purple – vài tháng sau đó. Tất nhiên Dio cũng không phải là tay mơ, ông ra đi mang theo luôn tay trống Appice và chỉ vài tháng sau, chính xác là tháng 4 năm 1983, Dio đã thành lập xong và cho ra đời album solo đầu tay của mình, Holy Diver, một album cũng trở thành kinh điển của nhạc Metal. Đến năm 1992, Dio có quay trở lại và ghi âm cũng nhóm thêm 1 album nữa – Dehumanizer – cũng khá thành công, nhưng sau album này ông lại rời nhóm để tiếp tục theo đuổi sự nghiệp solo của mình. TV Crimes trong album Dehumanizer -1992 Năm 2009, Dio 1 lần nữa tái hợp cùng các thành viên trong nhóm và cho ra đời album “The Devil You Know” nhưng lần này phải dùng tên nhóm là Heaven And Hell (do Ozzy kiện Iommi và không cho phép ông dùng tên Black Sabbath nữa). Theo đánh giá của cá nhân, đây cũng là một album khá hay. Đây cũng là album cuối cùng của Dio. Một năm sau khi thu âm album, Dio qua đời do bệnh ung thư, chấm dứt một sự nghiệp lừng lẫy. Bible Black trong album The Devil You Know Sau Dio, Gillan ra nhập Black Sabbath nhưng không hòa nhập được với nhóm (phong cách của ông quá khác biệt với Black Sabbath, trong những bức ảnh chụp band nhạc thời điểm này, ông không mặc áo da và đeo đồ trang sức kim loại mà lại mặc quần áo jeans). Gillan chỉ ghi âm 1 album là Born Again vào năm 1983 rồi rời nhóm dù album cũng đạt được những thành công nhất định. Thời điểm này, Black Sabbath còn bị gọi một cách châm chọc là Deep Sabbath. Những năm sau đó, các album của Black Sabbath chỉ còn là những albums solo của Iommi vì Butler cũng rời nhóm để theo đuổi sự nghiệp solo sau khi cho ra đời Born Again. Với rất nhiều thay đổi trong đội hình band nhạc qua các albums, nhưng Black Sabbath không còn có được thành công như trước nữa. Tuy nhiên, với 2 thời kỳ chính trong lịch sử âm nhạc của mình: thời kỳ Ozzy và thời kỳ Dio, Black Sabbath đã trở thành cái tên sáng nhất trên bầu trời nhạc Metal thế giới. Có lẽ không có bất kỳ band nhạc Metal nào mà lại không chịu những ảnh hưởng nhất định của Black Sabbath. Từ một nỗi bất hạnh lớn lao, đó là bị mất các đốt tay trên hai đốt ngón tay do tai nạn và tưởng như phải từ bỏ âm nhạc vì không thể chơi nhạc cụ được nữa. Với tài năng, sức sáng tạo và nghị lực phi thường, Iommi (cùng với các thành viên khác của band nhạc) đã biến sự bất hạnh này thành hẳn một trào lưu và dòng nhạc hoàn toàn mới mẻ, làm say đắm hàng triệu trái tim người hâm mộ trên toàn thế giới. Cũng chính vì lẽ đó, cái tên Black Sabbath sẽ còn mãi mãi gắn với dòng nhạc Metal, hay nói cách khác, khi nói đến Heavy Metal là còn phải nói về Black Sabbath.Đó có lẽ cũng phần thưởng xứng đáng nhất dành cho tài năng và sự đóng góp của nhóm tới dòng nhạc Metal nói riêng và âm nhạc thế giới nói chung. Để kết thúc bài viết về Black Sabbath, xin mời các bác thưởng thức nhạc phẩm Cross Of Thorns, nhạc phẩm rất hay không ghi âm cùng hai huyền thoại Ozzy và Dio mà với Tony Martin trong album Cross Purposes -1994. Album này có lẽ là hay nhất trong các album của Black Sabbath mà không có Ozzy hoặc Dio.
cảm ơn bác đã dành tâm huyết để viết rất chi tiết về lịch sử heavymetal cũng như về Black Sabbath, em là hậu bối nên chỉ nghe metal của những năm 80 trở về sau. Nay có lẽ do tuổi tác nên cũng ko còn nghe metal nữa nhưng Rock vẫn còn chảy trong huyết quản nên khi đọc bài của bác, ký ức của những năm gật gù cùng Rock, cách đây đã 10 năm, vẫn ùa về bác ạh. Nếu có cơ hội, em mong đc gặp để rót nước pha trà và hóng hớt về âm nhạc cùng bác.
Rất cám ơn các bác đã động viên và ủng hộ topic. Sắp tới đây em sẽ viết về các band và dòng nhạc ít phổ biến hơn như Heavy Progressive Rock và band Budgie, các bác chú ý đón đọc và tiếp tục ủng hộ topic.
