Các bác chỉ giúp cách đọc các đáp tuyến tần số

Em xem test subwoofer trên trang này nhưng không hiểu cách đọc đáp tuyến, max và min thế nào và như thế nào thì là 1 sản phẩm loa hay khi nhìn các thông tin từ các đồ thị này ạ
http://www.hometheatershack.com/forums/ ... e-new.html
Mong các bác chỉ giúp

 

Em có xem qua mấy cái đồ thị đáp tuyến tần số này thì thấy nó vừa phức tạp vừa rất sơ sài. Các phép đo không được thực hiện theo phương pháp thông thường & không thấy mô tả cụ thể phép đo ntn để ra các thông số này.
Đúng là đồ home, Hí-fì, Hí-èn ... mới hay có cái kiểu đánh lận con đen, chứ đồ Pro thì rõ hơn nhiều.
Đáp tuyến tần số loa là một đồ thị mà trục tung của nó thể hiện đại lượng độ lớn của âm thanh thường là dB, trục hoành thể hiện tần số (Hz).
Gióng hai trục này với nhau thể hiện độ lớn của âm thanh phát ra từ loa ở tần số xác định với công xuất xác định.
Thông thường người ta đo cường độ âm thanh phát ra từ loa ở khoảng cách 1m, với công xuất amp đưa ra thường là 1W trong toàn dải âm tần từ 20Hz-20Khz.
Một đại lượng hết sức quan trọng là dung sai ± 3 hay 10dB. Tại sao là là 3 với 10 mà không phải 5 với 15 là do với ± 3dB tai người mới cảm nhận thấy sự khác biệt còn với 10dB thì tai người cảm nhận âm lượng to/nhỏ hơn một nửa.
Với cùng một loa nếu phép đo có dung sai nhỏ ±-3dB thì dải tần nó sẽ trông kém hấp dẫn đi nhiều so với dung sai lớn.
Vd: Loa Eliminator i (dòng cỏ nhất) của EV là loại toàn dải có loa Bass 15", Treble 1-inch có các thông số sau (http://www.electrovoice.com/tech-library.php?pt=3)
Frequency Response, Measured at 10 feet on axis
(normalized to 1 watt/ 1 meter):
.............................................................. 50 - 20,000 Hz ±3 dB
Sound Pressure Level, 1 W/1 m: ....................................... 99 dB
Có nghĩa là khi đo ở khoảng cách 1m, công xuất amp 1W, hướng đo đồng tâm với củ loa (on asis) thì trong toàn bộ dải tần từ 50 Hz đến 20 Khz loa có mức thanh áp đầu ra không đổi với dung sai chỉ là ±3 dB. Nhìn vào đồ thị đáp tuyến tần số nếu chấp nhận mức dung sai ±40dB thì em có thể nói loa này xuống thấp tới 20Hz.
Câu nói cửa miệng của các cao thủ là loa này xuống tới xxxHz mà không đề cập tới dung sai, phép đo ... thì hoàn toàn mang tính phi kỹ thuật, chỉ dùng để lòa newbie thôi. Mà em thấy phần lớn các cao thủ hí-èn ở VN mình toàn dính cái này .. thế mới lạ chứ.
Cái đặc trưng dung sai này còn liên đới cả góc mở của loa, hay nói cách khác là khả năng tập trung năng lượng âm học của loa, góc đồng tâm hay lệch tâm ở phép đo, ... em lại lan man rồi, lúc nào em trình bầy ở bài khác nhé.

Cái môn âm học là khoái khẩu của nhà em nhưng mà rối rắm lắm, càng ngâm cứu càng thấy mình chả biết mịa gì :cry: :cry: lúc nào bác rỗi qua em mở phần mềm EASE cho bác xem nó tính trường âm của loa thực tế ntn nhé.

 

thông thường người ta đo sound pressure ở tần số 1kHz và lấy đó làm mức mid point. từ đó cho phép dung sai là +/- 3 dB theo mid point này.

bác giải thích rõ em câu này nhé

 

1 điều quan trọng là người ta đo để biết đáp ứng tần chỉ 1 loa trong phòng lab. đây chỉ là thông số tham khảo thôi.

vấn đề sẽ khác khi thực tế có 2 loa và trong 1 phòng nghe cụ thể. vì mỗi phòng nghe có 1 room mode khác nhau. với vị trí kê 2 loa khác nhau, vị trí ngồi nghe khác nhau sẽ có 1 đáp ứng tần khác nhau.

em đã từng cầm máy đo từng dãi tần dàn máy và phòng nghe e nên thấm thía mấy cái này lém

 

Cái đấy cũng tùy từng hãng bác ạ, nhưng thông thường đúng như bác nói người ta hay lấy trị số độ nhậy loa ở 1Khz làm chuẩn.
Khi nói đến dải tần phải đề cập đến dung sai ở phép đo, cái nì mấy ông sx đồ hí-èn, hí-fì hay .... quên lắm. Trong dòng pro thì khó quên được vì để tính được trường âm trong một điều kiện nhất định, các thông số của loa phải được đưa ra rất cụ thể. Thông thường các loa của các hãng dòng pro hay đi kèm các file dữ liệu để có thể tính toán với phần mềm EASE.

Sự suy giảm mức âm thanh (dB) Cảm nhận tai người
1dB Không thể nghe thấy
3dB Vừa đủ để nghe thấy
6dB Nghe rõ
10dB Nghe nhỏ hơn một nửa
20dB Nghe nhỏ chỉ còn một phần tư

Bác xem thêm phần âm thanh trong bài viết về chống ồn xe hơi của em nhé http://www.otofun.com/showthread.php?t=9053&page=2

 

Đúng rồi cái dải tần này chỉ liên quan đến 1 chiếc loa thôi. Cũng chả nói lên gì nhiều.
Vào điều kiện thực tế khi có n chiếc loa, môi trường âm học khác nhau thì sẽ có đặc tính tần số của phòng cực khác nhau .... phần mềm nào tính âm thanh cũng chỉ ra tương đối được 80% thôi, có thằng người nó lại khác đi ... thế mới khoai.

 

sorry bác, hồi nãy em đọc nhanh quá nên hỏi cắc cớ bac í mà. thật ra quote của bác em cũng đã biết.

đúng vậy, >= khác biệt 3 dB thì tai người có thể cảm nhận " dễ 1 tí" sự khác biệt.

 

Cái khoai nữa là tai người cũng lại không tuyến tính . Bác xem cái đường cong tiêu chuẩn ồn NC này thì thấy nhé .
Khi đo để tìm ra Room Mode bác dùng máy đo phổ âm loại gì vậy

 

em dùng loại thủ công thôi Portable digital sound meter. em đo cho từng 1/3 octave, rồi write on the data sheet.

tai bình thường đã không tuyến tính, tai người bị bệnh lý còn too bad nữa. càng lớn tuổi, suy hao độ nhạy của tai càng cao, có thể trên 1 khoảng dãi tần nào đó, có thể rộng hoặc hẹp. do đó không phải người nghe 40-50 chục năm mà tai tốt lên được. với mỗi âm lượng chỉ cho phép tối đa tai ta nghe trong bao nhiêu giờ mỗi ngày nữa. mấy cái này phải vào phòng test thính giác bệnh viện chuyên khoa TMH mới biết được.
em nghe nói có bác vào bv để test tai mình rùi đó

 

Chịu cụ kỳ công thật. Em thấy mấy thằng khoai tây ngoài việc đo mức thanh áp nó còn đo cả Sound Indensity nữa. Đại loại đầu thu là dùng một mảng các micro rồi từ đó nó phần tích được pha của âm thanh. Đọc đồ thì của chúng nó ong hết cả thủ :lol: :lol:

 

kỳ thật em không tin vào mấy cái phần mềm đo đạc đó lắm, thứ 2 là sắm 1 bộ microphone, soft and hardware mất cả ngàn là ít.

em thấy có bác dùng phần mềm đo được máy mình phát ra > 25 Khz- 30 KHz trong khoảng sound pressure (dB)còn nghe được.

em cố lắm, gí sát tai vào nghe 20Khz mà vẫn không thấy gì ngoài tiếng hum của loa tweeter. hay là tiếng hum này là tầng số 20KHz ? hay là dàn em cỏ quá, không lên nổi 20 kí ?

thật tình, bác nghe được tầng trên 16 KHz lúc test ?

ps: theo tài liệu chính quy em có ( được wikipedia tham chiếu) tầng số nghe của tai người khỏe mạnh minimum là 18 hoặc 16 Hz - 14 Khz hoặc 16 Khz là maximum

 

Các bác nghiên cứu âm học thật là sâu sắc, lại được tiếp xúc với các thành tựu khoa học mới , thích thật
Không biết có tài liệu nào đo đạc về âm bồi của các nhạc cụ không các bác?món này em thấy hữu ích cho dân audio đây .

 

Chủ đề này em thấy mí bác mở rộng ra Pro quá...từ loa ra đến phòng nghe rồi đến... TAI của chúng ta,
Cơ mà đúng là phải tính đến những thông số đo đạc này thì mới setup 1 hệ thống cùng phòng nghe tương đối chuẩn được, vì em nghe nhiều cao thủ nói loa này xuống được cực thấp, treble bay bổng mà em vốn nghiêng về kĩ thuật nên khó cảm thụ được cảm giác đó quá nên em mới mạo muội đi sâu hơn vào các phép đo đáp tuyến. Bác Meo Sach Thiu uyên thâm thật, không chỉ trong lĩnh vực máy ảnh mà bổ sang cả Audio Pro, hồi xưa em cứ tò mò sao mà nhiều loa cực đắt tiền đáp tuyến tần số của nó không rộng, không lên bổng xuống trầm được nhiều trong khi nhiều loa cỏ hơn đáp tuyến xuống tận 20Hz và lên tận 30KHz, bây giờ đọc topic này em mới có lời giải đáp là phải tính đến suy hao tín hiệu db trên dải tần đo, nếu trong khoảng +/-3db thì ổn chứ nếu thấp hơn ở dải tần 20Hz thì tín hiệu âm thanh đã bị suy hao gần hết rồi.
Em đang muốn đo cái amp em đang dùng đây, theo thông tin em tham khảo được thì cần 1 sound card chuyên dụng gắn với PC, đáp tuyến của sound card này phải thật rộng để thông số đo được chính xác, nối đầu audio out trên sound card sang đầu audio in trên amp bằng cable interconnect, sau đó nối đầu speaker out trên amp sang đầu audio in trên sound card đúng không ạ?, nếu đồ thị đáp tuyến đầu vào (do phần mềm phát tần đưa ra cổng audio out trên sound card) mà giống đồ thị đáp tuyến đầu ra (do cổng audio in trên sound card thu nhận lại từ đầu đấu loa trên amp) thì amp đó là ngon nhất ạ, chỉ khác cường độ âm thanh (db) thôi
Tất cả đó là em đều tự mô phỏng trình tự thôi chứ chưa động tay động chân gì cả đâu ạ

 

Bppj RTA của nó bao gồm cả bộ phát & thu. Trong bộ thu riêng cái mic lại có mấy loại vô hướng & đẳng hướng khác nhau + bộ phân tích phổ kỹ thuật số kết nối với máy tính . Phần mềm chỉ để ghi lại kết quả thôi. Em vẫn thích phần cứng phải cực ngon chứ mấy ái phần mêm vài trăm đô em cũng chả tin lắm.
Riêng phần mềm EASE chuyên tính toán âm học dùng cho dân pro cũng đã có giá vài khìn rồi ...
Tai em cũng kém lúc lến hơn 14Khz là khó phân biệt được lắm ...

 

híc híc, em đã nói rồi mừ... chơi đủ bộ đo đạc pro này kinh lắm. nhỡ mà chúng (mic và soft) thêm thắt hay bớt xén khiến ta loay hoay tìm cách giải thì khổ. sau khi giải xong, vẫn loay hoay tiếp thì... rách việc
thôi em chơi thủ công cho nó lành vậy. về bộ phát em dùng đĩa test phát đúng mỗi khoảng 1/3 octave.
thân,
QA

 

Dải tần của nhạc cụ & giọng nguời đây bác ơi

 

cái nì có lợi cho mấy anh phòng thâu và những người chơi loa DIY nhiều tầng thui
THỰC TẾ dãi tần cũng tùy vào bản thu, người mixer muốn đẩy âm sắc lên cở nào.

ví dụ: cũng là tiếng contrabass, có đĩa âm xuống thật sâu (vd: The man you're were-Shiley H chuyên test low bass) trong khi bass của Norah Jones thì phình phường.

cũng tiếng guitar thùng, sao Stockfisch cho âm long lanh quá (do giải tầng và hài rất cao)

 

Bác có cái hình to to hơn không ạ,
Em chẳng nhìn rõ các dải nào cả.
Thank bác

 

Bác cho em gửi bác cái file nhé. ở trên này không cho up ảnh cỡ lớn.
Em cố up lại cái nữa nào

 

Cái nì dùng cho cả mấy ông chỉnh mixer oánh tươi tại trận nữa ạ.
Khi thu xong các cụ ấy còn thuốc thang vào nhiều nên dải tần trên ở đĩa CD có khác nhau tý chút :lol: :lol:

 

khửa khửa,

theo như mấy cái hình của bác, tần số các âm trong âm nhạc cùng lắm là đến 8-10 Khz. vậy sao các nhà chế tạo ra máy móc, loa... nghe đâu lên đến 20-30-40 thậm chí 100 KHz ?

 

Cái đó chắc là chạy đua công nghệ rồi, vì nhỏ hơn 20Hz hay lớn hơn 20KHz tai người chẳng nghe được nhưng cảm nhận được nên nghe vẫn hay hơn,
Có khi trong tương lai anh em ta bật loa lên nghe nhạc có khi cả ruồi muỗi cũng bay vào vì loa phát ra được cả sóng siêu âm thu hút côn trùng vào cùng "nghe" chăng !!!

 

Em thấy bảng tần số trên là tần số thực tế ngoài đời, hình như đo ở dung sai 3dB, chỉ dùng cho sóng âm chính chưa đề cập đến hài . Thực tế khi đưa vào xử lý thì một chiếc EQ còi nào cũng đỡ được đến 12dB nên dải tần trong CD với thực tế thường khác nhau tùy theo ý đồ của đạo diễn âm thanh.

 

bởi vậy có đĩa nghe âm thanh giống âm thực tế nghe càng lâu càng thích; có đĩa nghe thấy chán nên nghe chỉ 1 hay lần rồi trưng trên kệ ; có đĩa nghe thấy nịnh tai nên mới nghe rất cuốn hút nhưng nghe lâu thấy tiếng giả tạo quá; có đĩa nghe thấy coherent, có đĩa không...

 

Đúng là chưa có hài âm bác ah.Em xem ở đâu đó đo được cả hài của các nhạc cụ trên , nhưng lâu quá rồi không tìm thấy tài liệu đó nữa, Chỉ nhớ hình như tiếng của 1 loại trống có tần số gốc khoảng 300-400Hz nhưng hài của nó leo đến tận 12000Hz :roll: Như vậy là đến tận loa Treble.Nếu điều đó là đúng thì tiếng Bass hay không chỉ ở mỗi loa Bass và chưa kể hài âm của các nhạc cụ khác leo đến tận đâu